Spory w spółce

Arbitraż jest kolejną, obok mediacji, metodą rozwiązywania sporów, którą można wykorzystać do złagodzenia konfliktu wewnątrz spółki. Jest to tak zwany sąd polubowny, w którym arbiter lub zespół arbitrów rozstrzyga spór przyznając rację jednej ze stron. Jedną z cech odróżniających arbitraż od sądu powszechnego jest elastyczność w postaci wyboru arbitra, ilości arbitrów, którzy maja rozstrzygać o sprawie, zasad i sposobu postępowania przed sądem polubownym.

Zgodnie z przepisami Kodeksu Postępowania Cywilnego, wspólnicy mogą zamieścić w umowie spółki zapis o sądzie polubownym dotyczący sporów wewnątrzspółkowych. Zapis taki wiąże spółkę, jej wspólników oraz organy spółki i ich członków (art. 1163 K.P.C.). Przepis ten ma charakter dyspozytywny, co oznacza, że wspólnicy mają pewną swobodę, co do ustalenia w umowie spółki, jakie spory pomiędzy wspólnikami mogą podlegać osądowi sądu arbitrażowego oraz zasad arbitrażu. W umowie można także wskazać konkretny sąd polubowny, w którym będą rozstrzygane spory. Warto jednak wtedy sprawdzać sukcesywnie obowiązujące postanowienia dotyczące procedury przed takim sądem arbitrażowym. Ma to pozwolić ewentualnie w przyszłości dokonać zmiany wyznaczonego sądu na taki, którego rozwiązania proceduralne są bardziej dopasowane do aktualnych potrzeb wspólników.

Warto pamiętać również, że nie trzeba stawiać na jeden sposób rozstrzygania sporów. Każdorazowo należy zadecydować, jakie rozwiązanie w tym zakresie będzie najbardziej optymalne dla spółki. Może to być powierzenie wszystkich sporów do rozstrzygania w jednakowy sposób, ale można także udać się przed sąd arbitrażowy tylko w określonych w umowie przypadkach.

Spółki mogą także zdecydować się na dwa etapy rozstrzygania sporów – najpierw sprawa kierowana jest na mediację, a jeżeli nie przyniesie ona skutków, to rozstrzygnięcie wyda sąd polubowny. Każda z umów spółki może w tym zakresie być kształtowana zgodnie z wolą wspólników, więc warto pochylić się nad postanowieniami umownymi w tym przedmiocie.

Autorzy:
Dawid Tomaszewski, radca prawny w Zespole Prawnym Mariański Group
Amelia Oleszczak, praktykantka w Zespole Postępowań Mariański Group